Nowe standardy opieki nad dziećmi w wieku do lat 3

March 5, 2025
ELF EDU® Dziennik

Nowe standardy opieki nad dziećmi w wieku do lat 3

(wejście w życie: 1 stycznia 2026 roku)

W ostatnich latach coraz większą uwagę przykłada się do jakości opieki i edukacji najmłodszych dzieci. Wzrost świadomości społecznej na temat kluczowej roli wczesnych etapów rozwoju przełożył się na konkretne regulacje prawne. Przykładem jest podpisane 13 grudnia 2024 roku przez Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej rozporządzenie w sprawie „standardów opieki sprawowanej nad dziećmi w wieku do lat 3”. Akt prawny określa zarówno obowiązkowe wymogi (tzw. standardy niezbędne), jak i zalecenia dodatkowe (tzw. standardy podnoszenia jakości).

Poniższy artykuł przybliża najważniejsze zmiany i ich konsekwencje dla żłobków, klubów dziecięcych oraz dziennych opiekunów, a także wskazuje, jakie kroki warto podjąć, by przygotować się do nadchodzących regulacji.

1. Zakres podmiotowy

Nowe standardy dotyczą przede wszystkim:

  1. Żłobków – zarówno publicznych, jak i niepublicznych, prowadzonych przez różne podmioty (m.in. samorządy, fundacje, stowarzyszenia czy przedsiębiorców),
  2. Klubów dziecięcych – organizujących opiekę nad dziećmi w wieku do lat 3 w mniejszych grupach i w elastycznym trybie,
  3. Dziennych opiekunów – osób sprawujących indywidualną opiekę nad dziećmi w warunkach zbliżonych do domowych,
  4. Podmiotów zatrudniających dziennych opiekunów – które ponoszą odpowiedzialność za przestrzeganie nowych przepisów i standardów.

Warto zauważyć, że choć główny ciężar wdrożenia rozporządzenia spoczywa na placówkach i opiekunach, rodzice oraz organy nadzoru (samorządy, kuratoria, inspekcje) również będą odgrywać istotną rolę w procesie monitorowania jakości realizowanych usług.

2. Obszary zmian

a) Praca z dziećmi

Ministerstwo wprowadziło wymóg posiadania planu opiekuńczo-wychowawczo-edukacyjnego, który ma uwzględniać indywidualne potrzeby i tempo rozwoju każdego dziecka. Rozporządzenie zaleca:

  • Wsparcie autonomii dziecka – np. poprzez umożliwienie samodzielnego jedzenia lub swobodnej zabawy (z zachowaniem bezpieczeństwa),
  • Diagnozę potrzeb rozwojowych – systematyczne obserwacje i dostosowanie zajęć do możliwości maluchów,
  • Ewaluację działań – okresową ocenę efektów pracy opiekuńczo-wychowawczo-edukacyjnej i wprowadzanie niezbędnych zmian.

Podkreśla się też znaczenie bezpiecznej i przyjaznej przestrzeni, w której dziecko ma możliwość rozwijania się w sposób naturalny, z uwzględnieniem podstawy programowej (o ile dany podmiot ją realizuje) lub celów określonych przez organ prowadzący.

b) Organizacja pracy personelu

Nowelizacja kładzie nacisk na:

  • Podnoszenie kwalifikacji: regularne szkolenia, w tym z zakresu pierwszej pomocy, metod aktywizacji dzieci czy współpracy z dzieckiem o specjalnych potrzebach.
  • Bezpieczeństwo: tworzenie jasnych procedur reagowania w sytuacjach zagrożenia zdrowia lub życia, kontroli dostępu do budynku i ochrony danych osobowych.
  • Odpowiednie proporcje kadrowe: zachowanie minimalnych proporcji liczby opiekunów do liczby dzieci; w przypadku zwiększenia liczby maluchów w grupie – zapewnienie dodatkowego wsparcia.

Standardy uwzględniają także określenie maksymalnego czasu pracy personelu przy ciągłym kontakcie z dziećmi (dla uniknięcia przeciążenia) i tworzenie harmonogramów, które sprzyjają rotacji zadań w zespole.

c) Współpraca z rodzicami

Rozporządzenie podkreśla wagę transparentnej komunikacji z rodzicami, zachęcając do:

  • Regularnych spotkań z rodzicami, gdzie omawiane będą postępy i potrzeby dziecka,
  • Działań włączających rodziców w codzienne życie żłobka/klubu dziecięcego (np. dni otwarte, warsztaty, wspólne zabawy),
  • Zapewnienia narzędzi komunikacji – w tym nowoczesnych rozwiązań informatycznych, aby rodzice mogli na bieżąco śledzić informacje dot. dziecka (np. plan dnia, posiłki, ewentualne zachowania wymagające konsultacji).

3. Termin wejścia w życie i okres dostosowawczy

Nowe przepisy zostały ustanowione 13 grudnia 2024 r. i formalnie zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r.. Jest to zatem ponad rok na wdrożenie zmian, co ma umożliwić placówkom i opiekunom:

  • Dostosowanie przestrzeni żłobka/klubu dziecięcego,
  • Zaktualizowanie regulaminów i procedur wewnętrznych,
  • Zaplanowanie (i ewentualne sfinansowanie) szkoleń dla personelu,
  • Skorzystanie z zewnętrznych konsultacji prawnych czy edukacyjnych.

Warto jednak nie odkładać zmian na ostatnią chwilę – wcześniejsze podjęcie działań pozwoli uniknąć pośpiechu, a nawet skorzystać z dofinansowań czy dotacji przeznaczonych na rozwój infrastruktury i kompetencji opiekunów.

4. Jak ELF EDU może pomóc w realizacji nowych standardów?

Dziennik elektroniczny ELF EDU to rozwiązanie stworzone z myślą o efektywnej i przejrzystej organizacji placówek oświatowych i opiekuńczych, w tym żłobków i klubów dziecięcych. Dzięki niemu:

  1. Łatwiej zachować spójność dokumentacji: Wszelkie informacje o dzieciach (m.in. plany opiekuńczo-wychowawcze, obserwacje rozwojowe czy raporty) mogą być przechowywane w jednym miejscu, co ułatwia przygotowanie do kontroli i raportowanie zgodnie z nowymi wymogami.
  2. Współpraca z rodzicami staje się prostsza: Rodzice mają stały dostęp do wybranych danych w systemie (np. harmonogram dnia, posiłki, ewentualne uwagi czy wiadomości od opiekunów). W razie potrzeby można szybko wysyłać grupowe powiadomienia i wiadomości indywidualne.
  3. Monitorowanie standardów i generowanie raportów: W razie zmian w prawie lub modyfikacji procedur wewnętrznych, dane w systemie można łatwo zaktualizować. Dziennik generuje też zestawienia, które pozwalają zdiagnozować ewentualne braki kadrowe czy nieścisłości w liczbie opiekunów na grupę.

Przykładowo, jeśli rozporządzenie wymaga określonej liczby godzin doskonalenia zawodowego rocznie, łatwo można zaplanować i udokumentować udział personelu w szkoleniach, a następnie wygenerować odpowiedni raport.

Podpisane rozporządzenie dotyczące nowych standardów opieki nad dziećmi do lat 3 stanowi ważny krok w kierunku podniesienia jakości i bezpieczeństwa usług świadczonych w żłobkach, klubach dziecięcych oraz przez dziennych opiekunów. Szczególny nacisk położono na rozwój dziecka, profesjonalizację kadry i włączenie rodziców w proces opiekuńczo-wychowawczy.

Chociaż termin wejścia w życie przepisów (1 stycznia 2026 r.) daje sporo czasu na przygotowanie się, kluczowe jest zaplanowanie działań już teraz. Systematyczne wdrażanie nowych wymogów pozwoli uniknąć niepotrzebnego stresu, a równocześnie może pozytywnie wpłynąć na renomę i zaufanie do danej placówki.

W kontekście nadchodzących zmian warto rozważyć wdrożenie narzędzi takich jak dziennik elektroniczny ELF EDU, który usprawni procesy dokumentacyjne, komunikację z rodzicami oraz monitorowanie poziomu realizacji wymagań ustawowych. Dzięki temu placówka nie tylko spełni normy prawne, ale również podniesie standardy pracy na co dzień – z korzyścią dla wszystkich: dzieci, rodziców i personelu.

Źródła:

  • Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 13 grudnia 2024 r. w sprawie standardów opieki sprawowanej nad dziećmi w wieku do lat 3 (wejście w życie: 1 stycznia 2026 r.).
  • Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz.U. z 2023 r. poz. 204, z późn. zm.).
  • Materiały informacyjne Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Artykuł powstał w ramach bloga ELF EDU – dziennika elektronicznego dla przedszkoli i żłobków.

Korzystasz z innego systemu?
Pomożemy Ci przenieść dane do ELF EDU® i oszczędzić cenny czas.

Powiązane artykuły

Zobacz więcej
Aktualności

Pedagogika Montessori, a tradycyjne podejście w przedszkolu: co wybrać?

W dzisiejszych czasach istnieją różnorodne metody wychowawcze w przedszkolu. Mają one na celu wspieranie prawidłowego rozwoju dzieci, kształtowanie ich umiejętności społecznych, emocjonalnych oraz poznawczych; pozwalają dzieciom na samodzielne odkrywanie świata, jednocześnie wspierając ich w nauce, współpracy, komunikacji i radzenia sobie z emocjami.
ELF EDU® Dziennik
March 31, 2025
Prawo

Kwalifikacje nauczycieli w przedszkolu – jakie wymagania muszą spełniać opiekunowie?

Nowe regulacje dotyczące kwalifikacji nauczycieli przedszkola mają na celu zapewnienie wysokiego poziomu edukacji dzieci. Choć zmiany wprowadzają wyższe wymagania, ich celem jest zapewnienie, że osoby pracujące w przedszkolach posiadają odpowiednie przygotowanie i kompetencje do pracy z najmłodszymi.
ELF EDU® Dziennik
March 24, 2025
Finanse

Dotacje pod kontrolą: Jak prawidłowo rozliczać i dokumentować środki?

Rozliczanie dotacji oświatowej jest procesem wymagającym przejrzystości, zgodności z przepisami i odpowiedniej dokumentacji. Właściwe rozliczenie zapewnia prawidłowe wykorzystanie środków publicznych.
ELF EDU® Dziennik
March 23, 2025
Edukacja

Kompetencje cyfrowe od najmłodszych lat – dlaczego warto je rozwijać już w przedszkolu?

Kompetencje cyfrowe to klucz do sprawnego funkcjonowania we współczesnym społeczeństwie. Technologie cyfrowe dynamicznie się rozwijają i stają się obecne w każdym aspekcie życia współczesnego człowieka. Dlatego ważne jest to, aby starać się rozwijać owe kompetencje już od najmłodszych lat. Nie należy tego mylić z bezrefleksyjnym korzystaniem z tabletów czy telefonów. Chodzi o mądre, świadome i bezpieczne wprowadzanie dziecka do świata narzędzi cyfrowych.
ELF EDU® Dziennik
April 1, 2025
Prawo

Jak założyć żłobek w Polsce? Krok po kroku do realizacji pomysłu

Każde przedsięwzięcie, zwłaszcza w tak odpowiedzialnej branży jak opieka nad dziećmi, wymaga dokładnego przygotowania. Chcąc stworzyć miejsce, które będzie nie tylko bezpieczne, ale i sprzyjające rozwojowi maluchów, odpowiadasz na rosnącą potrzebę rodziców, którzy pragną zapewnić swoim dzieciom odpowiednią opiekę w pierwszych latach życia. W tym artykule przeprowadzimy Cię przez wszystkie kroki, które należy podjąć, aby założyć żłobek w Polsce.
ELF EDU® Dziennik
March 20, 2025
Prawo

Jak założyć przedszkole? Wymagania prawne i regulacje dotyczące założenia przedszkola w Polsce.

W dzisiejszych czasach coraz więcej osób decyduje się na założenie przedszkola. Wzrost zainteresowania edukacją przedszkolną, a także rosnący odsetek dzieci uczęszczających do tego typu placówek, stwarza możliwość rozwinięcia własnej działalności. Jednak, aby tego dokonać, konieczne jest spełnienie określonych wymagań prawnych, administracyjnych i organizacyjnych. W artykule przedstawimy, jak zrealizować ten pomysł oraz omówimy najważniejsze regulacje dotyczące założenia przedszkola w Polsce.
ELF EDU® Dziennik
March 20, 2025
Prawo

Ochrona danych osobowych w dzienniku elektronicznym – RODO w przedszkolach i żłobkach

Wprowadzenie dzienników elektronicznych w przedszkolach i żłobkach wiąże się z obowiązkiem przestrzegania przepisów ogólnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych (RODO), które obowiązuje od 25 maja 2018 roku. Placówki te przetwarzają dane dzieci, ich rodziców oraz personelu, co nakłada obowiązek zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa tych informacji.
ELF EDU® Dziennik
March 20, 2025
Terapia

Zwierzęta w roli terapeutów – znaczenie zooterapii w edukacji małego dziecka

Zooterapia czyli terapia z udziałem zwierząt, zyskuje coraz większą popularność jako przełomowa metoda wspierania rozwoju dzieci. Angażowanie zwierząt takich jak psy, konie, alpaki czy koty do pracy z dziećmi, szczególnie borykającymi się z różnymi wyzwaniami rozwojowymi, staje się coraz bardziej doceniane.
Anna Dębicka
March 20, 2025
Szkolenia dla nauczycieli i specjalistów

Branżowe Centrum Umiejętności – rozwój w terapii zajęciowej!

Branżowe Centrum Umiejętności (BCU) w dziedzinie terapii zajęciowej to nowoczesna przestrzeń szkoleniowa.
ELF EDU® Dziennik
March 20, 2025
Aktualności

6 marca – Europejski Dzień Logopedy!

Logopedia to nie tylko ćwiczenia artykulacyjne, ale także wsparcie w komunikacji, terapia mowy i języka oraz pomoc osobom w każdym wieku.
ELF EDU® Dziennik
March 20, 2025
Finanse

Przełomowe zmiany w finansowaniu oświaty - nowa przyszłość polskiego systemu edukacji

Na podstawie ustawy z dnia 1 października 2024 r. dotyczącej dochodów jednostek samorządu terytorialnego nastąpiły kluczowe zmiany w finansowaniu oświaty samorządowej oraz dotacji na szkoły, przedszkola i inne placówki oświatowe.
ELF EDU® Dziennik
March 20, 2025
Terapia

Komunikacja, która otwiera drzwi – jak AAC wspiera rozwój dzieci ze spektrum autyzmu

Proponując wdrożenie komunikacji alternatywnej i wspomagającej AAC (ang. Augmentative and Alternative Communication) w terapii dzieci z opóźnionym rozwojem mowy, często napotykam na opór ze strony rodziców.
Anna Dębicka
March 6, 2025
Prawo

Nowe standardy opieki nad dziećmi w wieku do lat 3

W ostatnich latach coraz większą uwagę przykłada się do jakości opieki i edukacji najmłodszych dzieci. Wzrost świadomości społecznej na temat kluczowej roli wczesnych etapów rozwoju przełożył się na konkretne regulacje prawne.
ELF EDU® Dziennik
March 5, 2025
Terapia

Nowoczesny i wygodny – poznaj innowacyjny dziennik elektroniczny ELF EDU®!

Zadbaj o najwyższe standardy opieki i edukacji w swojej placówce dzięki narzędziu, które usprawni pracę kadry, ułatwi codzienną komunikację z rodzicami i pozwoli lepiej dbać o rozwój dzieci.
ELF EDU® Dziennik
March 5, 2025
Terapia

‍Zastosowanie nowoczesnych technologii w edukacji dziecka.

Żyjemy w czasach, w których nowoczesne technologie towarzyszą nam na każdym kroku - zarówno w domach, pracy, jak i w placówkach edukacyjnych. Współczesne urządzenia, aplikacje, programy oraz różnego rodzaju systemy cyfrowe stały się nieodłącznym elementem naszej codzienności.
ELF EDU® Dziennik
March 5, 2025